اثر تنش خشکی بر صفات فیزیولوژیک، عملکرد دانه و اجزای عملکرد ژنوتیپ های نخود (cicer arietinum l.)

Authors

عادل سی و سه مرده

دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان فریده صادقی

دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان همایون کانونی

مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کردستان بهمن بهرام نژاد

دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان سونیا غلامی

abstract

به منظور ارزیابی اثر خشکی بر عملکرد و برخی اجزای آن و همچنین بررسی ارتباط صفات فیزیولوژیکی با عملکرد دانه در شرایط تنش خشکی، 19 ژنوتیپ نخود در قالب یک آزمایش مزرعه ای و یک آزمایش گلدانی در سال زراعی 90-1389 در دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان مورد بررسی قرار گرفتند. آزمایش مزرعه ای به صورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. دو رژیم آبیاری مطلوب و دیم در کرت های اصلی و 19ژنوتیپ نخود در کرت های فرعی قرار گرفتند و عملکرد دانه، اجزای عملکرد و شاخص های تحمل و حساسیت به تنش خشکی مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل اول شامل دو رژیم آبیاری (آبیاری در 3- و 12- بار پتانسیل آب خاک ) و عامل دوم شامل 19 ژنوتیپ نخود بودند. در این آزمایش هدایت روزنه ای در مرحله رویشی و فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز در مراحل رویشی و زایشی اندازه گیری شدند. ژنوتیپ های مورد بررسی بر اساس عملکرد دانه با استفاده از شاخص های حساسیت و تحمل به تنش به گروه های پر محصول و کم محصول و حساس و متحمل به خشکی گروه بندی شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش تعداد غلاف و دانه در واحد سطح به ترتیب به میزان 43 و 44 درصد و همچنین کاهش 43 درصدی عملکرد دانه شد، در حالیکه بر وزن صد دانه تاثیر چندانی نداشت. در آزمایش گلدانی میزان هدایت روزنه ای تحت تنش خشکی 78 درصد کاهش یافت و ژنوتیپ های متحمل به خشکی دارای 33 درصد هدایت روزنه ای بیشتر در مقایسه با ژنوتیپ های حساس بودند. از طرف دیگر بین فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز در مرحله رویشی و هدایت روزنه ای رابطه مثبت و معنی داری (**52/0= r) مشاهده شد. براساس نتایج آزمایش به نظر می رسد که می توان از صفات هدایت روزنه ای و فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز در گزینش ژنوتیپ های نخود جهت بهبود تحمل به تنش خشکی استفاده کرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر تنش خشکی بر صفات فیزیولوژیک، عملکرد دانه و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های نخود (Cicer arietinum L.)

به منظور ارزیابی اثر خشکی بر عملکرد و برخی اجزای آن و همچنین بررسی ارتباط صفات فیزیولوژیکی با عملکرد دانه در شرایط تنش خشکی، 19 ژنوتیپ نخود در قالب یک آزمایش مزرعه‌ای و یک آزمایش گلدانی در سال زراعی 90-1389 در دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان مورد بررسی قرار گرفتند. آزمایش مزرعه‌ای به صورت کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. دو رژیم آبیاری مطلوب و دیم در ک...

full text

مطالعه عملکرد دانه وبرخی صفات مؤثر برآن در ژنوتیپ های نخود زراعی (Cicer arietinum L.) تحت شرایط تنش خشکی کردستان

در این پژوهش به منظور بررسی عملکرد و صفات مرتبط با آن در ژنوتیپ‌های نخود تحت شرایط دیم منطقه کردستان و تعیین ارقام متحمل به تنش خشکی ، 20 ژنوتیپ نخود به علاوه رقم اصلاح شده پیروز در دو آزمایش جداگانه بدون تنش و تنش خشکی، در طرح بلوک‌های کامل تصادفی هر کدام با سه تکرار کشت شـدند. براساس عملکرد دانه در شرایط تنش‌دار و بدون تنش، شاخص حساسیت به خشکی (DSI) محاسبه شد. هـم‌چنین ضـرایب همبستگـی سـاده...

full text

اثر تنش خشکی بر محتوای اسمولیت‌های سازگار، فعالیت‌آنزیمی و عملکرد دانه ژنوتیپ‌های نخود (Cicer arietinum L.)

به منظور بررسی رابطه بین تجمع اسمولیت‌های سازگار و فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز در واکنش ژنوتیپ‌های نخود به تنش خشکی، دو آزمایش مجزا در شرایط مزرعه و کنترل شده در سال زراعی 90-1389 در دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان به اجرا گذاشته شدند. آزمایش مزرعه‌ای به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی اجرا شد. عامل اصلی شامل دو تیمار (آبیاری مطلوب و دیم) و عامل فرعی شامل 19 ژنوتیپ نخود...

full text

تأثیر تنش خشکی بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک شش رقم نخود (cicer arietinum l.)

یکی از دلایل عمده کاهش عملکرد گیاهان زراعی، تنش های غیر زنده است که مهم ترین آنها تنش خشکی می باشد. ایران با متوسط سالانه نزولات آسمانی 240 میلی متر در زمره مناطق خشک جهان طبقه بندی می گردد. بنابراین به منظور، بررسی تأثیر تنش خشکی بر عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی شش رقم نخود، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان ...

15 صفحه اول

ارزیابی اثر متقابل ژنوتیپ × محیط بر عملکرد دانه لاین‌های نخود (Cicer arietinum L.) در کشت زمستانه

هدف از انجام این تحقیق، بررسی اثر ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل آن­ها بر عملکرد ارقام و لاین­های نخود سفید و شناسایی ژنوتیپ­های پرمحصول و پایدار در شرایط متفاوت محیطی بود. در این آزمایش چهارده لاین و رقم نخود تیپ کابلی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در چهار تکرار و در چهار ایستگاه تحقیقات کشاورزی کردستان، ارومیه، مراغه و همدان به مدت سه سال زراعی (91-1388) در شرایط دیم مورد مقایسه قرار گرفتند. نت...

full text

اثر تنش خشکی و کود نیتروژنه‏ آغازگر بر خصوصیات ریشه‏ و عملکرد چهار ژنوتیپ نخود (Cicer arietinum L.)

تنش خشکی از مهمترین عوامل کاهش دهنده‏ رشد ریشه و اندام‌های هوایی‌ و عملکرد دانه در گیاهان زراعی می‏باشد. این تحقیق به منظور بررسی اثر تنش خشکی و کود نیتروژن آغازگر بر روی خصوصیات ریشه و عملکرد دانه چهار ژنوتیپ نخود انجام شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آبیاری شامل شاهد (آبیاری کامل)، آبیاری محدود (آبیاری در زمان کاشت و اوای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
علوم زراعی ایران

جلد ۱۶، شماره ۲، صفحات ۹۱-۱۰۸

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023